Via Francigena: alles over één van de oudste pelgrimswegen in Europa

Muur onder een viaduct met graffiti, met de tekst: ‘Via Francigena: alles over één van de oudste pelgrimswegen in Europa’
 
 

Eén van de oudste pelgrimsroutes van Europa: de Via Francigena. Deze tocht begint bij de Kathedraal van Canterbury in Engeland en eindigt bij het graf van Petrus en Paulus in Rome.

Het is een flinke uitdaging: de route is inmiddels meer dan 1900 kilometer lang en je doet er zeker 90 dagen over. In 86 dag-etappes ontdek je de rijke geschiedenis en prachtige landschappen. In dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten over de Via Francigena.

 
 

Via Francigena: wat maakt het zo bijzonder? 

Reizen naar de verre uithoeken van de aardbol mag in de 21e eeuw dan wel vanzelfsprekend zijn – in de middeleeuwen was het een ander verhaal. Zéker een tocht naar Rome was geen pretje. Pelgrims moesten moerassen omzeilen, gevaarlijke boten nemen, door drassige akkers lopen en dagenlang in weer en wind lopen. Zonder telefoon, smartwatch, kaarten, geld, rugzak of gps.

Ze vertrouwden op de vrijgevigheid van de mensen die ze tegenkwamen voor onderdak, eten en bescherming. Dit was toen niet vanzelfsprekend. Deze lange tocht bracht mensen van verschillende achtergronden samen. Het zorgde voor een speciale band en droeg bij aan de eenheid en identiteit van Europa. 

Hoe loopt de Via Francigena? 

De Via Francigena is een bekende pelgrimsroute die van het noorden naar het zuiden van Europa loopt, van Canterbury in Engeland naar Rome in Italië. Het parcours is door de eeuwen heen nauwelijks veranderd. De route is deels gemarkeerd met rood-witte vlaggetjes waarop een zwart silhouet van een pelgrim staat. Daarnaast vind je ook (bruine) bordjes met een gele pelgrim erop. Laten we eens kijken hoe de route precies loopt en wat je onderweg tegenkomt.

Routebeschrijving Via Francigena

Engeland: De tocht begint bij de Kathedraal van Canterbury; deze kathedraal is erg belangrijk voor het christendom in Engeland. Het is immers een historische plek voor pelgrims. Vanuit Canterbury wandel je door Kent, een gebied vol glooiende heuvels en gezellige dorpjes. Eindpunt van deze etappe: de kust van Dover. Hier pak je de boot naar Calais in Frankrijk.

Goed om te weten: Niet iedereen begint overigens in Engeland: er zijn ook aanlooproutes vanuit Nederland. De meeste Nederlanders starten in Maastricht. 

Frankrijk: In Frankrijk gaat de route zuidwaarts door de regio's Hauts-de-France en Champagne-Ardenne. Hier loop je door steden zoals Arras en Reims. In Reims kun je even pauzeren en genieten van echte champagne. Vervolgens wandel je door uitgestrekte velden en wijngebieden. Uiteindelijk bereik je Besançon, een mooie stad vlakbij de Zwitserse grens.

Zwitserland: Na Frankrijk kom je Zwitserland binnen via de Jura-bergen. Je wandelt naar Lausanne aan het Meer van Genève. Van daaruit volgt de route een pad over de Grote Sint-Bernhardpas, een van de hoogste punten van de route.

Italië: Eenmaal in Italië daalt de route af naar de vlaktes van Noord-Italië, door de regio's Valle d'Aosta, Piemonte en Lombardije. Je komt langs steden als Pavia en Lucca. Vervolgens loopt de route verder door Toscane en Lazio, richting Rome. Het Italiaanse deel van de route is rijk aan bezienswaardigheden en doorkruist veel gebieden die belangrijk zijn voor zowel religieuze als wereldlijke geschiedenis.

Altaar in een Italiaanse kerk, gelegen langs de Via Francigena

Hoe ontstaat een pelgrimsroute zoals de Via Francigena?

Als je je afvraagt waarom zoveel mensen door de eeuwen heen naar Rome hebben gelopen, dan is het antwoord eigenlijk heel simpel: Rome was (en is nog steeds) een van de heiligste plekken voor veel gelovigen. Maar hoe is dat pelgrimeren naar Rome eigenlijk begonnen? Dat weten we vrij goed dankzij een zekere Sigerico, de aartsbisschop van Canterbury. Deze bisschop maakte in het jaar 990 de flinke pelgrimstocht van Canterbury naar Rome.

De hele route, die Sigerico documenteerde in zijn dagboek, besloeg toen zo’n 1600 kilometer en hij deed dit in 79 etappes. Reken maar uit: dat is gemiddeld bijna twintig kilometer per dag. Zijn dagboek is niet alleen een reisverslag; het is ook de basis waarop de Via Francigena is vastgesteld, de route die pelgrims nog steeds volgen.

Waarom was Rome een trekpleister voor pelgrims? 

Waarom liep men eigenlijk naar Rome? Vanaf de middeleeuwen was de Via Francigena een van de drie grote pelgrimstochten, naast die naar het Heilige Land en Santiago de Compostela. Pelgrims trokken naar Rome met als hoogtepunt een bezoek aan het graf van de apostel Petrus, direct onder de Sint-Pietersbasiliek.

Voor velen stopte de tocht daar, maar sommige pelgrims zetten hun reis voort richting Puglia. In Puglia bezochten ze het heiligdom bij Monte Sant’Angelo en reisden vervolgens vanuit Brindisi per boot verder naar Jerusalem, naar het Heilige Land.

Uitzicht op Rome en de Sint Pieter, gezien vanaf de Via Francigena.

Hoelang doe je over de Via Francigena? 

Wil je de hele Via Francigena lopen, van Canterbury in Engeland naar Rome? Trek dan maar een goede drie maanden uit. Deze tocht is namelijk zo'n 1900 kilometer lang. Hoe snel je de route aflegt, hangt natuurlijk af van je conditie en hoe snel je loopt. De meeste mensen doen over zo'n etappe tussen de 20 en 25 kilometer per dag. Als je dat tempo aanhoudt, ben je zo'n 90 tot 100 dagen onderweg.

Vergeet niet om rustdagen in te plannen. Die zijn niet alleen goed om je spieren even te laten herstellen, maar ook om rond te kijken en te genieten van de plekken waar je komt. Met een paar rustdagen erbij kan je hele tocht wel tot 120 dagen duren.

 
 
 

Wat is de beste tijd om de Via Francigena te bewandelen? 

Hoewel de Via Francigena steeds bekender wordt, trekt de route nog niet zoveel pelgrims als de Camino de Santiago. Elk jaar lopen tussen de 2000 en 3000 mensen stukjes van de Via Francigena. De beste tijd om de Via Francigena te bewandelen hangt een beetje af van waar je precies heen wilt en wat je fijn vindt qua weer. Maar over het algemeen is de periode van het late voorjaar tot het vroege najaar ideaal. Denk aan mei tot oktober.

Landelijk pad door groene velden, een scène van de Via Francigena

Lente (mei-juni): In de lente begint alles te bloeien, en de temperaturen zijn dan lekker zacht. Het is nog niet te warm, wat prettig is als je lange afstanden moet lopen. Plus, de natuur is op haar mooist.

Zomer (juli-augustus): Zomers kan het behoorlijk warm worden, vooral in de Italiaanse delen van de route. Als je het niet erg vindt om in de hitte te lopen, geeft de zomer je wel lange dagen en veel zon. Vergeet niet genoeg water mee te nemen en probeer de hete middagzon te vermijden.

Herfst (september-oktober): De herfst is ook een prachtige tijd om te wandelen. Het is dan wat koeler en de grote drukte van de zomer is voorbij. De natuur kleurt dan prachtig met al die herfsttinten, wat je wandeltocht extra mooi kan maken.

De meeste delen van de route zijn ook in de winter begaanbaar, behalve de bergachtige gebieden zoals de Alpen en de St.-Bernardpas. In de winter zijn de accommodatiemogelijkheden wel wat beperkter. 

 
 
 
 

Loperswol is supervette schapenwol, een natuurlijk middel tegen blaren en ander ongemak aan je voeten.

 
Vorige
Vorige

Likdoorn verwijderen oma weet raadt

Volgende
Volgende

Soester Wandelweekend: wandel jij mee voor vrouwen met borstkanker?