Wandelen Amsterdamse Waterleidingduinen: de moeite waard?

Wandelen langs water in Amsterdamse Waterleidingduinen
 
 

De Amsterdamse Waterleidingduinen behoren tot de mooiste duingebieden langs onze Hollandse kust. Hier kun je uren rondlopen en genieten van de natuur, vijvers, bossen en open velden. En let vooral op alle dieren die je tegenkomt: damherten, vossen, eekhoorns, wilde zwanen, vlinders en allerlei vogels.

In dit artikel geven we je handige tips voor wandelen in de Amsterdamse Waterleidingduinen. De moeite waard? Absoluut.

 
 

Wat zijn de Amsterdamse Waterleidingduinen? 

De Amsterdamse Waterleidingduinen is een groot, oud duingebied (3400 hectare) waar al sinds 1853 water wordt gezuiverd voor Amsterdam. Vandaag de dag wordt nog steeds ongeveer 70 procent van al het drinkwater in Amsterdam gezuiverd in de Waterleidingduinen. Dit gebeurt door water uit de rivier de Rijn door het zand te laten lopen. Hierdoor zijn de duinen nog diverser dan je zou verwachten. Je wandelt langs infiltratiegeulen, kleine watervallen, winkanalen en stuwen.

 
 
 

In de Waterleidingduinen mag je alleen wandelen, fietsen is niet toegestaan. Dit maakt het een rustig gebied waar je ongestoord van de natuur kunt genieten. Houd er ook rekening mee dat je je tijdens je wandeling in het leefgebied van Nederlands wild bevindt. Denk aan damherten, Schotse hooglanders en vossen. Daarnaast is er een grote verscheidenheid aan vogels, wat het gebied ook voor vogelaars interessant maakt.

Het leuke aan dit wandelgebied is dat je niet gebonden bent aan officiële paden. Je mag gewoon dwars door de natuur lopen. Natuurlijk is het belangrijk om de dieren en hun leefruimte te respecteren. Let op: honden zijn niet toegestaan in dit gebied.

Wandelroutes door de Amsterdamse Waterleidingduinen

De Amsterdamse Waterleidingduinen vormen het grootste aaneengesloten wandelgebied van Nederland. Je kunt je wandeling starten bij een van de vier verschillende ingangen. Bij elke ingang starten verschillende wandelroutes, die we verderop in dit artikel uitgebreid bespreken.

 
 
 

Zoals eerder gezegd: je mag in de Amsterdamse Waterleidingduinen ook buiten de paden wandelen en de natuur op je eigen manier ontdekken. Wil je liever een vaste route volgen? Dat kan ook. Er zijn veel wandelroutes met gekleurde paaltjes. Deze routes zijn tussen de 2 en 30 kilometer lang. Je kunt een kaartje meenemen of de routes op je telefoon of smartwatch downloaden. Op deze pagina vind je een overzicht van alle wandelroutes in de Amsterdamse Waterleidingduinen, inclusief de afstanden, parkeerplaatsen en pdf-bestanden voor de routes.

 
Herten bij water tijdens wandeling Amsterdamse Waterleidingduinen
 

Welke ingang Amsterdamse Waterleidingduinen om te wandelen?

De Amsterdamse Waterleidingduinen hebben vier ingangen. Hieronder lees je wat je bij elke ingang kunt verwachten, inclusief herkenningspunten en activiteiten.

Goed om te weten: Je kunt tegen betaling bij de Amsterdamse waterleidingduinen parkeren. Een dagparkeerkaart kost € 2. Entreekaarten voor de Amsterdamse Waterleidingduinen kosten € 1,50 per dag.

Ingang Amsterdamse Waterleidingduinen: Panneland | Vogelenzang

Begin je wandeling in de Amsterdamse Waterleidingduinen bij het Panneland, herkenbaar aan de nabijgelegen boshut ‘t Panneland. Hier kun je na je wandeltocht ook genieten van een kop koffie of iets lekkers. Deze ingang is ideaal voor zowel korte wandelingen als middellange tochten. Ook is er een ruime parkeerplaats en een informatiepunt waar je kaarten en tips kunt krijgen.

Al met al een goede plek om je wandeling te beginnen als je voor het eerst de Waterleidingduinen bezoekt. Een aanrader is de 7 kilometer lange Blauwe paaltjesroute.

Ingang Amsterdamse Waterleidingduinen: De Zilk | De Zilk

Start je wandeling bij de zuidelijkste ingang: De Zilk. Je loopt voornamelijk door mooie bossen en je komt ontzettend veel herten tegen. Vergeet je verrekijker niet, want dit is ook dé plek om allerlei vogelsoorten te spotten. In de lente zie je hier veel vlinders en kleurrijke bloemen. Er zijn routes van 5 tot 20 km. De Zilk staat bekend om zijn uitgestrekte velden en rustige paden. Hier kun je echt tot rust komen en genieten van de stilte van de natuur. Een mooie route vanaf deze ingang is de Zwarte paaltjesroute van iets meer dan 9 kilometer. Is 9 kilometer iets te veel? Ga dan voor de Paarse route van 5 kilometer.

Ingang Amsterdamse Waterleidingduinen: Oase | Vogelenzang

Begin je wandeling bij de ingang Oase, waar je direct het bos in kunt wandelen. Verderop kom je langs meertjes, duinen en open vlaktes. Dit is de ingang voor degenen die van afwisseling houden. Vanaf deze ingang kun je kiezen uit wandelroutes van 3 tot 25 km, zoals de Duinverhalen wandeling.

Deze ingang is wat minder bekend, waardoor je hier vaak ongestoord kunt wandelen en genieten van de natuur. Neem een picknick mee en geniet halverwege je route (op je zitmatje) van een lunch in de duinen. Misschien zie je wel een eekhoorn die druk bezig is met het verzamelen van eikels.

Ingang Amsterdamse Waterleidingduinen: Zandvoortselaan | Zandvoort

Vanaf de Zandvoortselaan kun je wat dieper de natuur in wandelen. Deze ingang is ideaal als je een dagvullende tocht wilt maken. Verwacht vooral veel heuvels, duinen, bunkers en natuurlijk dieren. Onderweg loop je langs mooie plekken waar je even kunt pauzeren en genieten van het uitzicht.

Vanaf deze ingang zijn er wandelroutes van 4 tot 30 km, zoals de Groene paaltjesroute. De ingang vanaf Zandvoortselaan kun je in ieder geval mooi combineren met het strand. 

Waar zitten de herten in de Amsterdamse Waterleidingduinen?

De Amsterdamse Waterleidingduinen zijn perfect voor het spotten van een aantal prachtige diersoorten. Een dier dat je ongetwijfeld tegen gaat komen tijdens je wandeling door de Amsterdamse Waterleidingduinen, is het damhert. Deze herten zijn behoorlijk tam en rennen niet snel weg, waardoor je ze goed kunt bekijken en fotograferen. Vooral in de herfst is het gebied populair, omdat de mannetjesherten dan luid burlen om indruk te maken op de vrouwtjes. Dit indrukwekkende geluid hoor je het best in september en oktober​. 

Naast herten kun je ook diverse vogelsoorten zien, zoals de kleurrijke ijsvogel. En als je écht geluk hebt, spot je misschien zelfs een vos.

 
Hert graast in Amsterdamse Waterleidingduinen
 

Waar zitten de vossen in de Amsterdamse Waterleidingduinen?

Het zien van een vos is voor veel wandelaars een hoogtepunt. Vossen kunnen overal in de Amsterdamse Waterleidingduinen opduiken, maar de beste plek om ze te zien is rond het kruispunt van de Strandweg en de Duizendmeterweg, ongeveer 4 kilometer (gemiddeld een uurtje lopen) vanaf de ingang Panneland​.

Soms komen de vossen dicht bij het pad, waardoor je ze goed kunt bekijken. Maar het blijft een kwestie van geluk en goed opletten. Hoewel de vossen soms tam lijken, zijn ze dat niet. Helaas worden ze regelmatig gevoerd, wat absoluut verboden is.

 
Vossen spotten tijdens wandeltocht Amsterdamse Waterleidingduinen
 

Vossen en herten in de Amsterdamse Waterleidingduinen: tips voor fotograferen 

Onvoorspelbare dieren die snel bewegen, zijn moeilijk te fotograferen. Het beste is om het gedrag van de vossen en herten op een afstand eerst te observeren en daarna pas voor de perfecte foto te gaan. Andere tips zijn: 

Bezoek vroeg in de ochtend of tegen de schemering: Dan heb je de meeste kans om vossen te spotten. Dit komt doordat vossen vaak 's ochtends vroeg en 's avonds laat actief zijn.

Houd je camera in de aanslag: Wees altijd klaar om een foto te maken en kijk goed om je heen, ook in de verte. Een vos kan snel voorbij schieten.

Blijf stil staan als je een vos ziet: Zo heb je de kans dat hij dichterbij komt. Vossen zijn nieuwsgierige dieren en kunnen dichterbij komen als je stil blijft staan.

Maak foto's op ooghoogte: De mooiste wildlife foto's zijn close-ups of beelden in hun natuurlijke omgeving. Ga door je knieën of ga liggen voor de beste foto's.

Wandelen Amsterdamse Waterleidingduinen: wat neem je mee? 

Omdat je niet altijd op de paden blijft, is het verstandig om goede, hoge schoenen te dragen. Sommige paden zijn zanderig, dus met lage schoenen loop je het risico om zand in je schoenen te krijgen. Andere tips voor een fijne wandeling door de Amsterdamse Waterleidingduinen zijn:

Water en snacks: Zorg dat je genoeg drinken en iets te eten bij je hebt. Een appel of een mueslireep is handig om mee te nemen.

Zonnebrand en een hoed: Bescherm jezelf tegen de zon. Vooral in de zomer kan het warm zijn tijdens een wandeling door de Amsterdamse Waterleidingduinen. 

Verrekijker: Voor het spotten van vogels en andere dieren. Zorg ervoor dat deze past in je rugzak. 

Kaart of gps: Handig om je weg te vinden in dit uitgestrekte gebied. Ontdek hier de beste wandelapps voor GPX-navigatie. En natuurlijk een plukje schapenwol tegen de blaren. 

 
 

Loperswol is supervette schapenwol, een natuurlijk middel tegen blaren en ander ongemak aan je voeten.

 
Vorige
Vorige

De zeven mooiste etappes van het Pieterpad - in Noord-Nederland

Volgende
Volgende

Het Pieterpad: 5 hoogtepunten